Η φυσικοθεραπευτική αποκατάσταση αποτελεί πολύ σημαντικό κομμάτι μετά από τα περισσότερα χειρουργεία, χωρίς φυσικά να εξαιρούμε τα χειρουργεία μαστού. Ωστόσο, η ύπαρξη του πόνου αποτελεί παράγοντα που πολλές φορές δυσκολεύει τη συνεργασία θεραπευτή-ασθενή. Σε περιπτώσεις έντονου μετεγχειρητικού πόνου, πολλές φορές, ο ασθενής δεν αφήνει τον φυσικοθεραπευτή να εκτελέσει τη βέλτιστη αρθρική και μυϊκή κινητοποίηση, ώστε να προχωρήσει με το σωστό τρόπο η αποκατάσταση του. Επιπλέον, η υπερβολική παθητική κινητοποίηση μπορεί να προκαλέσει τραυματισμό σε εύθραυστους ιστούς κατά την μετεγχειρητική περίοδο. Στα πρώτα στάδια της περιόδου αυτής, οι Τεχνικές Μυϊκής Ενεργοποίησης (Muscle Energy Techniques) και πιο συγκεκριμένα, οι έκκεντρες ισοτονικές διατάσεις (Eccentric Isotonic Stretching), μπορούν να παίξουν σημαντικό ρόλο στην κινητοποίηση του ασθενή χωρίς πόνο και/ή στην κινητοποίηση στα όρια αντοχής του ασθενούς. Όταν εφαρμόζονται με προσοχή, οι Τεχνικές Μυϊκής Ενεργοποίησης παρέχουν σίγουρα πλεονεκτήματα στην μετεγχειρητική αποκατάσταση.
Οι περίοδοι μετά το χειρουργείο, διακρίνονται σε οξεία (πρώτες 3 εβδομάδες), υποξεία (3 έως 6 εβδομάδες) και χρόνια φάση, διότι η μυοσκελετική φυσιολογία διαφέρει σε κάθε περίοδο. Στην οξεία φάση, οι ιστοί έχουν φλεγμονή και είναι εύθραυστοι κι ο ασθενής αισθάνεται τον περισσότερο πόνο. Ο πόνος θα προκαλέσει αντανακλαστική μυϊκή αντίδραση κάνοντας μυϊκό σπασμό, με αποτέλεσμα την υποκινητικότητα της άρθρωσης που έχει προσβληθεί.
Σύμφωνα με κλινικές έρευνες, είναι ξεκάθαρο ότι οι Τεχνικές Μυϊκής Ενεργοποίησης βοηθούν στην αύξηση του εύρους κίνησης των αρθρώσεων, ιδιαίτερα στην οξεία και υποξεία μετεγχειρητική φάση, οπότε και ένα μεγάλο μέρος των ιστών υφίσταται αλλαγές στην περιοχή που έγινε το χειρουργείο ή και σε παρακείμενες περιοχές. Η ανοχή στον πόνο γίνεται σαφώς μεγαλύτερη, η αύξηση του εύρους κίνησης γρηγορότερη και η αντιμετώπιση των βλαβών καλύτερη, χρησιμοποιώντας τις τεχνικές έκκεντρων διατάσεων στους προσβεβλημένους ιστούς. Έχουν την ιδιότητα να προστατεύουν την περιοχή, αποκαθιστώντας τη φυσιολογική δομή της και διακόπτοντας τον κύκλο πόνου/μυϊκού σπασμού.
Ο μηχανισμός «κράτα- χαλάρωσε», με τον οποίο δουλεύουν οι Τεχνικές Μυϊκής Ενεργοποίησης, βοηθά στην κίνηση των μυών, μειώνοντας την τάση στους συνδέσμους και τις αρθρώσεις, στις οποίες εφαρμόζονται. Ακόμα, οι τεχνικές αυτές, αντιστρέφουν τη δυσλειτουργία της προσβεβλημένης άρθρωσης, θεραπεύοντας την αιτία, και όχι το σύμπτωμα, της βλάβης. Η χρήση τους, επιτρέπει στον ασθενή να είναι πιο ενεργός στην καθημερινή του ζωή, καθώς η επίδρασή τους διαρκεί περισσότερο από άλλες τεχνικές. Όσο οι ασθενείς αυξάνουν τα επίπεδα δραστηριότητάς τους, τόσο αυξάνονται τα φορτία και η τάση στους τραυματισμένους από το χειρουργείο ιστούς.
Όσον αφορά τη μυϊκή ενδυνάμωση, οι Τεχνικές Μυϊκής Ενεργοποίησης είναι μια εξαιρετική, αν και χρονοβόρα, μέθοδος στοχευμένης τμηματικής ενδυνάμωσης των αναχαιτισμένων μυών. Η χρήση αυτών των τεχνικών για το συγκεκριμένο σκοπό, πρέπει να γίνεται από εξειδικευμένο φυσικοθεραπευτή και δεν πρέπει να δίνεται στον ασθενή σαν άσκηση για το σπίτι.
Η σημασία των διαλειμμάτων
Τα διαλείμματα μεταξύ των ασκήσεων συνήθως παραβλέπονται, αλλά είναι πολύ σημαντικά, ιδιαίτερα κατά τη νευρομυϊκή επανεκπαίδευση του ασθενούς. Αυτές οι περίοδοι ανάπαυσης θα επιτρέψουν στους μύες να ανακτήσουν ενέργεια πριν το επόμενο σετ επανάληψης της κάθε άσκησης.
Κατά τη χρήση των Τεχνικών Μυϊκής Ενεργοποίησης, πρέπει να λαμβάνονται υπόψη τρεις παράγοντες:
Η θέση του ασθενούς. Οι ασκήσεις στα άνω και κάτω άκρα πρέπει να ξεκινούν έχοντας πρώτα μικρό κι έπειτα μεγάλο μοχλοβραχίονα αντίστασης και η σπονδυλική στήλη ξεκινάει από θέση μηδενικής φόρτισης και καταλήγει σε θέση φόρτισης.- Το έδαφος που στέκεται ο ασθενής. Εφόσον, έχει τη δυνατότητα να εκτελεί ασκήσεις από όρθια θέση, το έδαφος που στέκεται αρχικά πρέπει να είναι ομαλό κι αργότερα ασταθές.
- Η αντίσταση στις ασκήσεις. Κατά τη μυϊκή ενδυνάμωση, η αντίσταση στους μύες γύρω από την προσβεβλημένη άρθρωση είναι μηδενική και καταλήγει να αυξάνεται μέχρι τα όρια του ασθενούς.
